مقدمه
در ایران اسلامی، بناهای آرامگاهی پس از مساجد در شمار پر تعدادترین آثار معماری قرار دارند. ساخت این بناها که از آن‌ها با اسامی مختلفی از قبیل"قبه"، "مدفن"، "مزار"، "روضه"، "مشهد"، "مقام"، "مقبره"، "آستانه"، "گنبد"، و "امامزاده" نیز یاد می‌شود، از سده چهارم هجری و با پدید آمدن سلسله‌های مختلف محلی در شرق و شمال ایران که هم‌زمان با تضعیف خلافت عباسی بود، رواج یافت.
در میان گونه‌های مختلف بناهای آرامگاهی، آرامگاه‌های مذهبی (.امامزاده ها و بقاع متبرکه) از لحاظ اعتقادی و مذهبی از جایگاه ویژه‌ای نسبت به دیگر مقابر برخوردار هستند اما علی رغم اهمیت مذهبی و جایگاه اجتماعی والایی که آرامگاه‌های مذهبی (امامزاده ها) در فرهنگ تشیع و در بین مردم ایران دارند، شناخت دقیق و جامعی از سیر تحول این اماکن و همچنین نسب شناسی کامل آن‌ها صورت نگرفته است.
سرزمین خراسان نیز همانند سایر نقاط ایران، امامزادگان بسیاری را در آغوش خود گرفته که از جمله آن‌ها آستان مقدس امامزاده محمد محروق (ع) و امامزاده ابراهیم (ع) در نیشابور است. بنای اولیه این بنا متعلق به دوره سلجوقی است ولی در طول تاریخ چند صد ساله خود بارها دچار تغییر و تحول شده و بخش‌ها و تزییناتی چند به بنا افزوده شده یا از آن کاسته شده است که علی رغم شهرت و قدمت چندین صد ساله‌اش، آن گونه که شایسته است شناسانده نشده است.
از این روی هدف پژوهش حاضر معرفی بیشتر و دقیق‌تر این امامزادگان با تاکید بر بنای معماری و عناصر تزئینی آن است، روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش مطالعات اسنادی و بررسی میدانی است که با رویکرد توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است، امید آنکه این مقاله، شناختی جامع‌تر از ویژگی‌های معنوی و مکانی این امامزادگان بزرگوار ارائه نماید.
معماری دوران اسلامی
معماری و هنر دوران اسلامی علاوه بر ظاهری زیبا، باطنی عمیق و انسانی و با صفا دارد، معماری این دوره ضمن رعایت دستاوردهای علوم تجربی، با روح و دل انگیز است. به این معنا که حس، عقل و روح را تغذیه می‌کند .
اصل عنصر فضا در معماری دوران اسلام محل حضور انسان است و سایر عناصر نظیر بدنه‌ها و اجزای ساختمان بر مبنای آن هویت می‌یابند و علاوه بر فضای سرپوشیده داخلی، فضای سرباز و سرسبز خارجی یعنی حیاط مرکزی هم از اهمیت فوق‌العاده ای برخوردار است. همچنین در معماری این دوره سقف مانند کف طراحی نمی‌شود بلکه کف با الهام از بستر طبیعت هموار و مسطح است و سقف با الهام از آسمان لایتناهی و کهکشانی طراحی می‌شود . تنها عنصر شاخص و جاذب، در نمای خارجی سردر یا ایوان ورودی است که چون طاق نصرتی برای ورود انسان طراحی می‌شود و این به منزله اهمیت بخشیدن به انسان در مقابل توده ساختمان خواهد بود.
عناصر معماری امام زاده محمد محروق
بقعه امامزاده محروق و ابراهیم (ع) شامل یک گنبد نار بزرگ با ارتفاع ساقه 5 متر (متعلق به امامزاده محروق) ، یک گنبد نار کوچک با ساقه کوتاه (متعلق به امامزاده ابراهیم) و یک ایوان بزرگ و رفیع رو به شمال به عرض داخلی 70/8 متر و ارتفاع حدودی 12 متر با قوس تیزه دار و کتیبه است که کف بنای ایوان به قدر یک پله از محوطه اطراف بنا بلندتر است و نرده سنگی قدیمی و محکم کوتاهی در جلوی آن نصب می‌باشد. این ایوان در هر طرف شامل یک حجره دو طبقه است و در جلوی آن ایوانکی قرار دارد و به طور کلی به صورت کوشکی زیبا در وسط چهارباغی مشجر در جوار آرامگاه خیام نیشابوری قرار دارد، که محور و ورودی اصلی این باغ از شمال به جنوب است.
فهرست
معماری مسجد محمد محروق
مقدمه
معماری دوران اسلامی
عناصر تزئینی
معرفی شهر نیشابور
معرفی صاحبان بقعه
موقعیت بقعه ( جایگاه مکانی)
سیر تحول بنا
عناصر معماری
عناصر تزئینی بیرونی
تزئینات نمای شمالی
تزیینات ایوان شمالی
تزئینات گنبدها
تزئینات سایر نماها
تزئینات مدخل ورودی بقعه
تزئینات درب‌های چوبی
عنوان: پاورپوینت معماری امام زاده محمد محروق
فرمت: pptx
تعداد صفحات: 46 اسلاید
تصویر پیش نمایش اسلایدهای پاورپوینت
- ۰۰/۰۳/۳۱