1- بررسی منابع.. 5
1-1- تعریف بیوگاز. 5
1-2- منابع تولید بیوگاز. 6
1-3- نحوه تولید بیوگاز. 7
1-4- اصول هضم بی هوازی در تولید بیوگاز. 8
1-5- مراحل شیمیائی تخمیر مواد آلی (شامل چربیها، هیدراتهای کربن و پرتئین ها). 11
1-5-1- تخمیر چربیها 11
1-5-2- تخمیر هیدراتهای کربن.. 12
1-5-3- تخمیر پرتئینها 12
1-6- پارامترهای مؤثر بر فرآیند هضم بیهوازی... 13
1-6-1- درجه حرارت محیط تخمیر. 13
1-6-2- اسیدیته ((PH.. 15
1-6-3- میزان حضور مواد مغذی در محیط (C/N). 16
1-6-4- درجه غلظت مواد. 16
1-6-5- میزان حضور عوامل سمی.. 17
1-6-6- مدت زمان ماند مخلوط در مخزن هضم.. 17
1-6-7- همزدن محتویات مخزن هضم و هموژنیزه کردن محتویات... 18
1-6-8- آماده سازی مواد خام قبل از بارگیری.. 19
1-6-9- وجود مواد تسریع کننده واکنش.... 20
1-6-10- اصلاح و تغییر در طراحی دستگاه بیوگاز. 20
1-6-11- مواد افزودنی شیمیائی.. 20
1-6-12- تغییر دادن نسبت خوراک دستگاه. 20
1-6-13- محیط بیهوازی (بسته). 21
1-7- انواع روشهای بارگذاری مخازن هضم: 21
1-7-1- سیستم پیوسته: 21
1-7-2- سیستم نیمه پیوسته: 21
1-7-3- سیستم ناپیوسته: 21
1-8- جمع آوری بیوگاز تولیدی: 22
1-9- بیوگاز و کود حاصل از آن: 22
1-10- ساختار کلی دستگاه تولید بیوگاز: 23
1-10-1- حوضچه ورودی: 23
1-10-2- حوضچه خروجی: 24
1-10-3- مخزن تخمیر: 24
1-10-4- محفظه گاز: 25
1-11- مهمترین طرحهای بیوگاز ساخته شده در جهان: 26
1-11-1- دستگاه بیوگاز عمودی.. 27
1-11-2- دستگاه بیوگاز افقی.. 28
1-11-3- دستگاه بیوگاز مشترک.... 29
1-11-4-دستگاه بیوگاز مدل چینی (قبه ثابت). 30
1-11-5- دستگاه بیوگاز مدل فرانسوی.. 32
1-11-6- دستگاه بیوگاز با لولههای چرمی.. 33
1-11-7-دستگاه بیوگاز با مخزن پلی اتیلنی.. 34
1-11-8- دستگاه بیوگاز با سرپوش شناور (مدل هندی): 35
1-11-9- دستگاه بیوگاز مدل تایوانی (واحدهای بالونی): 36
1-11-10- دستگاه بیوگاز مدل نپال: 37
1-12 -مروری بر مطالعات انجام شده. 38
2- مواد و روشها 46
2-1- مراحل ساخت واحد بیوگاز با تمام جزئیات آن: 46
2-1-1- انتخاب مکان ساخت واحد بیوگاز. 46
2-1-2- بررسی شرایط جوی.. 48
2-1-3- بررسی شرایط خاک منطقه. 48
2-1-4- بررسی مواد آلی مورد نیاز. 49
2-1-4-1- کود مرغی.. 49
2-1-4-2- کود بلدرچین.. 49
2-2- طراحی و ساخت اتاقک عایق: 50
2-2-1- طراحی اتاقک عایق.. 50
2-2-2- ساخت اتاقک عایق.. 50
2-2-3- دریچه خروجی: 51
2-3- مراحل طراحی و ساخت مخزن هضم دستگاه: 52
2-3-1- طراحی مخزن هضم: 52
2-3-2- ساخت دستگاه: 54
2-3-2-1- انتخاب مخزن هضم: 55
2-3-2-2- لوله ورودی: 55
2-3-2-3- لوله خروجی: 56
2-3-2-4- فشار سنج: 58
2-3-2-5- طراحی المنتها: 59
2-3-2-6- PH متر: 63
2-4- عایق کاری مخزن هضم.. 63
2-5- تست رآکتور. 64
2-5-1- تست دستگاه با آب برای اطمینان از آب بندی بودن: 64
2-5-2- تست صحت کار المنتها: 65
2-5-3- تست گازبندی مخزن: 65
2-6- مشخصات دستگاه تست گاز: 67
2-6-1- دستگاه آنالایزر گاز ساخت کمپانی Testo آلمان.. 67
2-7- معرفی شبکه عصبی... 68
2-8- شبکه عصبی مصنوعی... 68
2-8-1- شبکه پس انتشار پیش خور (FFBP) : 73
2-8-2- شبکه های پس انتشار پیشرو (CFBP): 73
2-8-3- الگوریتم لونبرگ- مارکوارت (LM). 74
2-8-4- الگوریتم تنظیم بیزی (BR). 74
2-8-5- مجذور میانگین مربعات خطا 75
2-8-6- خطای میانگین مطلق.. 75
2-8-7- ضریب تعیین (همبستگی). 75
2-9- انجام آزمایش: 76
3- نتایج... 78
3-1- ساخت رآکتور. 78
3-2- آزمایش کود مرغی در دمای 35 درجه سانتیگراد. 80
3-2-1- بررسی اثر دما بر حجم بیوگاز تولیدی از کود مرغی.. 81
3-2-2- بررسی اثر دما بر روی فشار بیوگاز کود مرغی.. 82
3-2-3- بررسی اثر PH بر روی تولید بیوگاز کود مرغی.. 83
3-3- آزمایش کود مرغی در دمای 30 درجه سانتیگراد. 84
3-3-1- بررسی اثر دما بر حجم بیوگاز تولیدی از کود مرغی.. 84
3-3-2- بررسی اثر دما بر روی فشار بیوگاز کود مرغی.. 84
3-3-3- بررسی اثر PH بر روی تولید بیوگاز کود مرغی.. 85
3-4- آزمایش کود بلدرچین در دمای 35 درجه سانتیگراد. 86
3-4-1- بررسی اثر دما بر روی حجم بیوگاز تولیدی از کود بلدرچین.. 87
3-4-2- بررسی اثر دما بر روی فشار بیوگاز کود بلدرچین.. 88
3-4-3- بررسی اثر PH بر روی تولید بیوگاز کود بلدرچین.. 89
3-5- آزمایش با کود بلدرچین در دمای 30 درجه سانتیگراد. 89
3-5-1- بررسی اثر دما بر روی حجم بیوگاز تولیدی از کود بلدرچین.. 90
3-5-2- بررسی اثر دما بر روی فشار بیوگاز تولیدی از کود بلدرچین.. 90
3-5-3- بررسی اثر PH بر روی تولید بیوگاز کود بلدرچین.. 91
3-6- بررسی و مقایسه پارامترهای کود مرغی و بلدرچین در دمای مشخص.... 92
3-6-1- مقایسه حجم گاز تولیدی کود مرغی و بلدرچین در دمای 35 درجه سانتی گراد. 92
3-6-2- مقایسه فشار گاز تولیدی کود مرغی و بلدرچین در دمای 35 درجه سانتی گراد. 93
3-6-3- مقایسه PH گاز تولیدی کود مرغی و بلدرچین در دمای 35 درجه سانتی گراد. 94
3-6-4- مقایسه حجم گاز تولیدی کود مرغی و بلدرچین در دمای 30 درجه سانتی گراد. 95
3-6-5- مقایسه فشار گاز تولیدی کود مرغی و بلدرچین در دمای 30 درجه سانتی گراد. 96
3-6-6- مقایسه PH گاز تولیدی کود مرغی و بلدرچین در دمای 30 درجه سانتی گراد. 97
3-7- بررسی و مقایسه پارامترها در دو دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 98
3-7-1- مقایسه حجم گاز تولیدی کود مرغی در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 98
3-7-2- مقایسه فشار گاز تولیدی کود مرغی در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 99
3-7-3- مقایسه PH گاز تولیدی کود مرغی در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 100
3-7-4- مقایسه حجم گاز تولیدی کود بلدرچین در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 101
3-7-5- مقایسه فشار گاز تولیدی کود بلدرچین در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 102
3-7-6- مقایسه PH گاز تولیدی کود بلدرچین در دمای 30 و 35 درجه سانتی گراد. 103
3-8- نتایج شبکه عصبی... 104
3-8-1- بررسی نتایج شبیه سازی در شبکه عصبی برای کود مرغی.. 105
3-8-1-1- بررسی فشار گاز در آزمایش کود مرغی.. 105
3-8-1-2- بررسی ph گاز در آزمایش کود مرغی.. 107
3-8-1-3- بررسی حجم گاز در آزمایش کود مرغی.. 110
3-8-2- بررسی نتایج شبیه سازی در شبکه عصبی برای کود بلدرچین.. 112
3-8-2-1- بررسی فشار گاز در آزمایش کود بلدرچین.. 112
3-8-2-2- بررسی ph گاز در آزمایش کود بلدرچین.. 114
3-8-2-3- بررسی حجم گاز در آزمایش کود بلدرچین.. 117
4- منابع: 121
شکل 1‑1 چرخه بیوگاز در طبیعت.... 7
شکل 1‑2- دستگاه بیوگاز. 7
شکل 1‑3- فرآیند تولید گاز در مخزن هضم.. 8
شکل 1‑4- مراحل مختلف تبدیل مواد آلی به بیوگاز. 13
شکل 1‑5- رآکتور بیوگاز به همراه همزن.. 19
شکل 1‑6- مخزن ترکیب 2- لوله ورودی 3-مخزن هضم 4- مواد سنگین ته نشین شده 5- مخزن گاز 6- لوله خروج گاز 7- نگهدارنده درب مخزن هضم 8- لوله خروجی 9- مخزن کودابه خروجی 10- درب مخزن تخلیه 11- سطح زمین 12- لوله انتقال گاز. 25
شکل 1‑7- مخزن ذخیره گاز فایبرگلاس... 26
شکل 1‑8- بالنهای ذخیره بیوگاز. 26
شکل 1‑9- دستگاه بیوگاز عمودی.. 27
شکل 1‑10- دستگاه بیوگاز افقی 1. مخزنهای ترکیب 2. لوله ورودی 3. محفظه اولیه 4. محفظه ثانویه 5. حفره اصلی 6. بخش مخزن هضم بالای سطح زمین 7. حافظ گاز 8. مخلوط آب و روغن 9. خط گاز 10. دریچه خروجی 11.دریچه خروج آب 12.اجاق 13. سطح زمین.. 28
شکل 1‑11- دستگاه بیوگاز مشترک.... 30
شکل 1‑12- دستگاه بیوگاز اصلاح شده نوع چینی 1. محافظ گاز با قبه ثابت 2. مخزن هضم 3. مخزن ترکیب 4. محفظه کمکی 5. خط گازی 6. شیشه آب 7. لوله خروجی 8. اجاق.. 31
شکل 1‑13- دستگاه بیوگاز مدل فرانسوی 1. لوله ورودی 2. مخزن هضم فولادی ضد زنگ 3. لوله خروجی 4. غلتک زیست توده با پوشش فولادی 5. خط گازی 6. شیر آب 7. لوله های تایر واگن باری 8. شیر گاز 9. اجاق 10. سطح زمین.. 33
شکل 1‑14- دستگاه بیوگاز با لولههای چرمی 1. مخزن ترکیب 2. مخزن هضم لوله چرمی 3. هواکش گازی 4. خروجی 5. حافظ گاز لوله چرمی 6. خط گازی 7. اجاق.. 34
شکل 1‑15- دستگاه بیوگاز با مخزن پلی اتیلن. 1- مخزن مخلوط.2- لوله ورودی pvc. 3- کیسه مخزن هضم استوانهای روی زمین. 4- مخزن هضم استوانهای زیر زمین. 5- خروجی با لوله معین. 6- لوله گاز. 7- شیر خروج آب. 8- اجاق. 9- سطح زمین.. 35
شکل 1‑16- دستگاه بیوگاز با سرپوش شناور 1. مخزن ترکیب 2. مخزن هضم اولیه 3. مخزن هضم ثانویه 4. حافظ متحرک گاز 5. آب همراه با روغن 6. خط گاز 7. مقیاس اندازه گیری گاز 8. شیر اب 9. لولهی تخلیه 10. حفاظت از حرکت غلتک 11. کولونی. 36
شکل 1‑17- دستگاه بیوگاز مدل تایوانی.. 37
شکل 1‑18- دستگاه بیوگاز مدل نپال. مخزن ترکیب 2- لوله ورودی 3-مخزن هضم 4- مواد سنگین ته نشین شده 5- مخزن گاز 6- لوله خروج گاز 7- نگهدارنده درب مخزن هضم 8- لوله خروجی 9- مخزن کودابه خروجی 10- درب مخزن تخلیه 11- سطح زمین.. 38
شکل 2‑1- نقشه اتاقک عایق، مخزن هضم و گودال کودابه. 50
شکل 2‑2- مراحل ساخت اتاقک عایق و گودال ذخیره کودابه خروجی.. 51
شکل 2‑3- طراحی مخزن هضم با استفاده از نرم افزار اتوکد.. 54
شکل 2‑4- مخزن هضم پلی اتیلنی.. 55
شکل 2‑5- لوله ورودی و لوله خروجی.. 56
شکل 2‑6- الف- لوله خروج کودابه ب- مخزن هضم و لولههای ورودی و خروجی.. 57
شکل 2‑7- لوله دو شاخه برای خروج گاز و نصب فشار سنج.. 58
شکل 2‑8- مدار الکتریکی المنتهای حرارتی.. 60
شکل 2‑9- طراحی قاب المنتهای حرارتی.. 60
شکل 2‑10- المنتهای حرارتی در قاب فلزی قرار گرفتهاند. 61
شکل 2‑11- الف- تابلوی برق، ب- کلیدهای کنترل کننده المنتها 62
شکل 2‑12- ترموستات... 62
شکل 2‑13- الف- محلول های بافر ب- PH متر. 63
شکل 2‑14- عایقکاری رآکتور. 64
شکل 2‑15- دستگاه تست گاز. 67
شکل 2‑16- مدل ریاضی ساده شده عصب واقعی.. 69
شکل 2‑17- پرسپترون 3لایه با اتصالات کامل.. 70
شکل 3‑1- نمودار حجم- زمان کود مرغی در دمای 35. 82
شکل 3‑2- نمودار فشار- زمان کود مرغی در دمای 35. 83
شکل 3‑3- نمودار PH- زمان کود مرغی در دمای 35. 83
شکل 3‑4- نمودار حجم- زمان کود مرغی در دمای 30. 84
شکل 3‑5- نمودار فشار- زمان کود مرغی در دمای 30. 85
شکل 3‑6- نمودار PH- زمان کود مرغی در دمای 30. 86
شکل 3‑7- نمودار حجم- زمان کود بلدرچین در دمای 35. 88
شکل 3‑8- نمودار فشار- زمان کود بلدرچین در دمای 35. 89
شکل 3‑9- نمودار PH - زمان کود بلدرچین در دمای 35. 89
شکل 3‑10- نمودار حجم- زمان کود بلدرچین در دمای 30. 90
شکل 3‑11- نمودار فشار- زمان کود بلدرچین در دمای 30. 91
شکل 3‑12- نمودار PH - زمان کود بلدرچین در دمای 30. 92
شکل 3‑13- نمودار حجم - زمان کود مرغی و بلدرچین در دمای 35. 93
شکل 3‑14- نمودار فشار - زمان کود مرغی و بلدرچین در دمای 35. 94
شکل 3‑15- نمودار PH - زمان کود مرغی و بلدرچین در دمای 35. 95
شکل 3‑16- نمودار حجم- زمان کود مرغی و بلدرچین در دمای 30. 96
شکل 3‑17- نمودار فشار- زمان کود مرغی و بلدرچین در دمای 30. 97
شکل 3‑18- نمودار PH - زمان کود مرغی و بلدرچین در دمای 30. 98
شکل 3‑19- نمودار حجم گاز تولیدی کود مرغی در دمای 30 و 35. 99
شکل 3‑20- نمودار فشار گاز تولیدی کود مرغی در دمای 30 و 35. 100
شکل 3‑21- نمودار PH کود مرغی در دمای 30 و 35. 101
شکل 3‑22- نمودار حجم گاز تولیدی کود بلدرچین در دمای 30 و 35. 102
شکل 3‑23- نمودار فشار گاز تولیدی کود بلدرچین در دمای 30 و 35. 103
شکل 3‑24- نمودار PH کود بلدرچین در دمای 30 و 35. 104
شکل 3‑25- نمودار تعیین عملکرد شبکه برای فشار کود مرغی.. 105
شکل 3‑26- نمودار آموزش و اعتبار سنجی داده های فشار گاز کود مرغی.. 106
شکل 3‑27- نمودار تست داده های فشار کود مرغی.. 107
شکل 3‑28- نمودار تعیین عملکرد شبکه برای ph کود مرغی.. 108
شکل 3‑29 - نمودار آموزش و اعتبار سنجی داده های ph کود مرغی.. 109
شکل 3‑30- نمودار تست داده هایph کود مرغی.. 109
شکل 3‑31- نمودار تعیین عملکرد شبکه برای حجم گاز کود مرغی.. 110
شکل 3‑32- نمودار آموزش و اعتبار سنجی داده های حجم کود مرغی.. 111
شکل 3‑33- نمودار تست داده های حجم گاز کود مرغی.. 112
شکل 3‑34- نمودار تعیین عملکرد شبکه برای فشار گاز کود بلدرچین.. 113
شکل 3‑35- نمودار آموزش و اعتبار سنجی داده های فشار گاز کود بلدرچین.. 114
شکل 3‑36- نمودار تست داده های فشار گاز کود بلدرچین.. 114
شکل 3‑37- نمودار تعیین عملکرد شبکه برایph کود بلدرچین.. 115
شکل 3‑38- نمودار آموزش و اعتبار سنجی ph کود بلدرچین.. 116
شکل 3‑39- نمودار تست داده های ph کود بلدرچین.. 117
شکل 3‑40- نمودار تعیین عملکرد شبکه برای حجم گاز کود بلدرچین.. 118
شکل 3‑41- نمودار آموزش و اعتبار سنجی حجم گاز کود بلدرچین.. 119
شکل 3‑42- نمودار تست داده های تست برای حجم گاز کود بلدرچین.. 119
جدول 1‑1- ترکیبات موجود در بیوگاز. 5
جدول 1‑2- جدول فرآیندهای مختلف تبدیل زیست توده به بیوگاز. 10
جدول 1‑4- محدودههای درجه حرارت در تخمیر بیهوازی.. 14
جدول 1‑4- نمودار مدت زمان ماند مواد در داخل رآکتور. 18
جدول 3‑1- مقایسه دستگاه بیوگاز نوع مخزن بتونی (مدل چینی) با مخزن پلی اتیلنی.. 79
جدول 3‑2- تجزیه بیوگاز کود مرغی.. 81
جدول 3‑3- تجزیه بیوگاز کود بلدرچین.. 87
جدول 3‑4- تعیین عملکرد شبکه برای مقادیر فشار. 106
جدول 3‑5- تعیین عملکرد شبکه برای مقادیر ph.. 108
جدول 3‑6- تعیین عملکرد شبکه برای مقادیر حجم.. 111
جدول 3‑7- تعیین عملکرد شبکه برای مقادیر فشار. 113
جدول 3‑8- تعیین عملکرد شبکه برای مقادیر ph.. 115
جدول 3‑9- تعیین عملکرد شبکه برای مقادیر حجم.. 118
مهمترین مسئلهای که در قرن 21 بشریت با آن مواجه است مسئله انرژی و سوخت میباشد. زیرا از یک طرف تعداد صنایع مصرف کننده انرژی رو به افزایش است و از طرف دیگر سوختهای فسیلی (مهمترین انرژی مصرفی این صنایع) رو به اتمام میباشند. این در حالی است که هم اکنون آلودگیهایی که این سوختها ایجاد میکنند، موجب مشکلاتی در جهان گردیده است و اتحادیههای جهانی در حال تصویب قانونهایی مبنی بر حذف یا به حداقل رساندن مصرف این سوختها در دهههای آینده میباشند. بنابراین تمام کشورهای صنعتی، نیمه صنعتی و حتی اکثر کشورهای جهان سوم در تلاشاند تا برای جایگزین کردن این سوختها چارهای بیاندیشند و اتمام این منابع را به تأخیر اندازند (عدل و همکاران، 1379).
در جوامع کنونی وجود انرژی مستمر، پایدار و اقتصادی لازمه هرگونه توسعه و رشد اقتصادی میباشد. پس از انقلاب صنعتی، انرژی به تدریج به یکی از عوامل اصلی در تولید ملی و حرکت چرخهای اقتصادی کشورهای صنعتی و به دنبال آن، سایر کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است (ثقفی، 1382). اقتصاد و تمدن کنونی تا حدی به انرژی وابسته است که تصور حتی لحظهای ادامه زندگی در عصر حاضر بدون انرژی امکان پذیر نیست. به طوریکه با اختلال و یا توقف در عرضهی آن، ماشین اقتصاد از کار خواهد افتاد. بنابراین تمامی کشورها در صدد هستند به هر نحو ممکن از انرژی مستمر و پایداری برخوردار باشند. از طرفی رشد اقتصادی و افزایش تقاضای انرژی در جهان سبب شده که قیمت نفت و گاز افزایش پیدا کرده و اتکا به این منابع برای تأمین انرژی کاهش یابد (تابنده، 1376).
منابع فسیلی مرسوم و تجدید ناپذیر تأثیر شگرفی بر امنیت انرژی دارند. این مسئله بسیاری از کشورهای جهان را واداشته است که به مسئله امنیت عرضه انرژی تمایل پیدا کرده و به تغییرات گستردهای در اقتصاد انرژی خود اهتمام تام ورزند. در این زمینه پیشرفتهای فناوری، نوید بخش راه حلهایی نو درباره تولید انرژی مورد نیاز بشر است. با شناسایی این روشهای جدید، گامی بلند در زمینه تغییر زیرساختهای تولید انرژی برداشته شده است (علیزاده، 1375). استفاده از ذخایر نامحدود انرژی تجدیدپذیر در این خصوص تأثیرات مهمی دارد. گستردگی و توزیع این عوامل در طبیعت باعث شده است که سیستمهای تولید انرژی به سمت سیستمهای محلی پیش رود؛ که انرژیهای نوین به خوبی میتوانند برای این منظور به کار گرفته شود. هم اکنون مسائلی مانند انرژی، محیط زیست، ازدیاد مواد زائد خطرناک، اتمام پذیری منابع فسیلی و رشد فزاینده مصرف انرژی از جمله مفاهیمی هستند که تحقیقات مختلفی را در جهان به خود اختصاص دادهاند. به واقع این مسائل روشن میکنند که دیگر نمیتوان به منابع موجود انرژی متکی بود (تابنده، 1376). در حقیقت، انجام تحقیقات گسترده در جهت دستیابی به منابع جدید و سالم که در چند دههی اخیر توسعه ویژهای پیدا کردهاند را میتوان بیانگر میزان اهمیت این نوع مفاهیم و علوم مرتبط به آنها دانست.
هم اکنون بیشتر کشورهای جهان برنامههای خود را طوری تنظیم کردهاند تا با بهینه کردن مصرف این منابع بر عمر منابع فسیلی خود بیفزایند و این در حالی است که با به کارگیری فناوری انرژیهای تجدید پذیر سعی دارند که میزانی از سهم مصرف منابع فسیلی را بر عهده این منابع بگذارند تا هم عمر منابع فسیلی را به تأخیر اندازند و هم جایگزینی برای آن یافته باشند (حیدری، 1365). مدارک بسیاری وجود دارد که سیاستهای انرژی جهانی که استفاده کارآمد از سوختهای فسیلی و انرژی را ارتقاء میدهند، به لحاظ محیطی غیر مسئولانه هستند؛ زیرا آنها باعث فساد جدی محیطی در سطوح محلی، منطقهای و جهانی میگردند. مطالعات نشان دادهاند که با ادغام منابع انرژی تجدید پذیر و ترکیب انرژی کلی، هر یک از این تأثیرات محیطی منفی را میتوان کاهش داد، یا مانع آن شد (حیدری، 1365). باید اذعان داشت که در قرن 21 سوختهای فسیلی کم کم جای خود را به انرژیهای تجدید پذیر (انرژی خورشیدی، بادی، برق آبی، بیومس، زمینگرمائی و غیره) خواهند داد. در میان این انرژیها، بیوگاز حاصل از بیومس، از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این میان، بیوگاز به علت سالم‌سازی محیط زیست، تولید انرژی و کود مرغوب و قابلیت ایجاد آن در جوار اجتماعات بشری از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است (الماسی، 1361). گرچه شناسایی بیوگاز در جهان سابقهای طولانی دارد، اما استفاده عمومی و رایج آن در خلال قرن اخیر و بویژه در سه دهه گذشته بوده است. بیوگاز که منبع آن تودههای زیستی است، در انتخاب منابع جایگزین انرژی برای روستاها، مورد ایده آلی میباشد، بدین مفهوم که ارزان بوده و به لحاظ تولید و منشأ، محلی است. همچنین منبعی از انرژی است که برای چندین کاربری از جمله: گرم کردن، روشن کردن، ایجاد توان الکتریکی با مقیاس کوچک و غیره سودمند میباشد. از طرفی بیوگاز علاوه بر تولید انرژی باعث تولید کود کشاورزی و افزایش سطح بهداشت عمومی جامعه و کنترل بیماریها میشود. همچنین راه حلی مناسب برای دفع مواد زائد جامد میباشد (دهقان و همکاران، 1365). فاضلاب و مواد زائد جامدی که توسط صنایع و جوامع تولید میگردد، باعث آلودگی شدید محیط میشوند که میتوان با فناوری بیوگاز خطرات ناشی از این مواد را به شدت کاهش داد و از انرژی و کود تولیدی آن نیز استفاده نمود (رضویان، 1374). استحصال بیوگاز را میتوان از فرآیندهای بی هوازی تصفیه فاضلاب (UASB) و همچنین از محلهای دفن زباله نیز انجام داد و بخشی از هزینههای مصرفی این سایتها را جبران نمود (حیدری، 1365). منافع زیست محیطی سیستمهای بیوگاز حتی فراتر از سیستمهای تصفیه مرسومی است که تاکنون مورد استفاده قرار میگرفتند. این منافع، علاوه بر آنچه بیان شد، شامل کنترل بو، بهبود کیفیت آب و هوا، بهبــود ارزش غذایی کــود تولیدی، کاهش میزان انتشار
- ۰۰/۰۳/۳۱