مسجد آرد خرما
آب و هوای معتدل یزد این روزها بهترین گزینه سفرهای پاییزی شما به شمار می رود. شهری که با بافت تاریخی و سنتی اش، هربار برگ تازه ای برای شما رو می کند و گوشه ای از شگفتی های معماری اش را به شما نشان می دهد. این بار اگر گذارتان به یزد افتاد، سری به اردکان و بافت تاریخی محله قلعه سیف بزنید تا با یکی از کوچک ترین مساجد تاریخی این شهر آشنا شوید. مسجدی به نام آرد خرما که شنیدن نام عجیب آن، بدون شک اصلی ترین انگیزه گردشگران برای سر زدن به خیابان امام خمینی اردکان به شمار می رود!
به اردکان که رسیدید، کافیست سراغ خیابان امام خمینی (ره) و کوچه دروازه میرمحمدصالح را از اهالی شهر بگیرید. جایی که ساده ترین و کوچک ترین مسجد تاریخی یزد در انتهای کوچه جا خوش کرده و تاریخچه عجیبش را برای شما روایت می کند.
کوچکترین مسجد ایران کجاست?
تاجری از شاهرود به علت مرگ شترش مدتی در اردکان ساکن می‌شود و مردم ساخت مسجدی را در محل فرود آمدن کاروانش به وی پیشنهاد می‌کنند که او اعلام میکند پولی برای این کار ندارد، اما حاضر است به جای دستمزد کارگران به آن‌ها آرد و خرما بدهد. این داستان احتمالی ساختن کوچکترین مسجد ایران است که هم‌اکنون با نام مسجد آرد و خرما هم شناخته می‌شود.
برخی از اهالی محل دروازه میرصالح در خصوص نحوه ساخت و نام‌گذاری مسجد آرد و خرما می‌گویند اگرچه هم‌اکنون نشانی از وجود یک آسیاب قدیمی در اطراف مسجد آرد و خرما دیده نمی‌شود، اما در گذشته، پشت مسجد کنونی، آسیابی وجود داشته که مردم در زمان قحطی برای تهیه آرد، هسته خرما را به این آسیاب می‌آوردند و تبدیل به آرد می‌کردند بنابراین نام آرد و خرما را روی کوچکترین مسجد ایران گذاشتند.
معماری مسجد آرد و خرما
سبک معماری بنای مسجد آرد و خرما، نزدیک به سبک بناهای دوره صفویه است، اما تنها یک احتمال وجود دارد که قدمت آن به دوره صفوی برسد چرا که آثار باقی مانده از جمله وقف نامه های مسجد مربوط به دوره قاجاریه بوده و زیلوی قاجاری آن چند سال پیش به دست یغماگران میراث کهن، ربوده شده است.
به گفته خادم این مسجد، دو وقفنامه برای این مسجد وجود دارد که یکی مربوط به قرائت قرآن و دیگری روغن چراغ است که هر دو در قرن سیزده هجری قمری یعنی در سال های ۱۲۶۷ و ۱۲۷۸ ه. ق نوشته شده است. معماری مسجد آرد و خرما مانند سایر مساجد کوچک محلی دیگر، بدون گچ بری و تزئینات خاص است.
سقف بنا را به روش طاق و تعویزه پوشیده اند و یک چهارم کل مجموعه را با یک نشیمن گاه در بخش سر در ورودی ساخته اند. بخش ورودی در عرض ۲.۵ متر و عرض ۱.۶ متر و با یک قاب بندی ساده، از نشیمن گاه و در ورودی فضای بنا، تفکیک شده است.مسجد به صورت غربی - شرقی و در عرض سه متر و طول ۵.۵ متر بنا شده و به همین علت نیز در سمت شمالی یا سمت راست بنا، سه طاقچه جهت قراردادن قرآن ها تعبیه شده است.
مسجد امیرچخماق یزد
زمانی که بازدید از میدان امیرچخماق را به پایان رساندید، به یکی از زیباترین مساجد این شهر «مسجد امیرچخماق» که متعلق به همین مجموعه است، نیز سری بزنید. این مسجد که امروزه در ضلع جنوبی میدان امیرچخماق واقع شده، در دوره قاجاریه خارج از حصار شهر قرار داشته است و سال اتمام آن هم در کتیبه مسجد که به خط «محمد حکیم» از برجسته‌ترین ثلث نویسان قرن ۹ هـ.ش نوشته شده، سال ۸۴۱ هـ.ق (۸۱۶ هـ.ش) ثبت گردیده است. مسجد امیرچخماق یزد ازنظر زیبایی، وسعت و اهمیت؛ دومین مسجد پس از مسجد جامع یزد به شمار می‌رود.
قدمت مسجد امیرچخماق
داستان ساخت مسجد امیرچخماق، چنین ذکر شده است: «امیر جلال‌الدین چخماق» حاکم یزد در دوره تیموری، در دومین سفر خود به یزد با همت همسرش «ستی فاطمه خاتون» بنای این مسجد را پایه‌ریزی کرده و ساخت آن را استادان، کاشی‌سازان و ثلث‌نویسان در طول ۲۰ سال با رنج و مشقت زیاد تمام کرده‌اند. جالب است بدانید که بخشی از مخارج مسجد و دیگر بناهای مجموعه امیرچخماق، از موقوفات رشیدی _قدیمی‌ترین موقوفه ثبت‌شده استان یزد_ تأمین شده است.
معماری مسجد امیرچخماق
مسجد امیرچخماق یزد (مسجدجامع نو) دارای دو شبستان زمستانی و تابستانی است که در قسمت تابستانی آن (بالای محراب)، یک بادگیر بسیار زیبا قرار دارد. شبستان زمستانی مسجد هم در سوی دالان ورودی ساخته شده که نور آن، با سنگ مرمر تأمین می‌شود. مسجد، همچنین یک مأذنه مستطیل شکل آجری نیز دارد که بر ورودی ضلع شرقی مسجد مشرف می‌باشد.
یکی از ویژگی‌های مهم معماری مسجد، فقدان مناره می‌باشد که درباره علت آن، دو نوع روایت بیان شده است: به نظر برخی، مساجدی که در قدیم توسط بانوان ساخته می‌شده، مناره نداشته و بعضی دیگر، آن را نشانه وحدت دانسته‌اند تا دو مذهب شیعه و سنی بتوانند از این مسجد استفاده کنند؛ چراکه مساجد اهل سنت تک مناره و مساجد شیعیان دو مناره می‌باشد.
فهرست
مسجد آرد خرما
کوچکترین مسجد ایران
اطلاعات عمومی درباره مسجد آرد خرما
وجه تسمیه مسجد آرد خرما
معماری مسجد
کلام پایانی
مسجد امیرچخماق یزد؛ دومین مسجد مهم یزد
قدمت مسجد امیرچخماق
معماری مسجد امیرچخماق
گنبد مسجد امیرچخماق یزد (مسجد جامع نو)
پشت بام مسجد امیرچخماق یزد (مسجد جامع نو)
کتیبه های مسجد
میدان حماسههای یزد
تاریخچه مجموعه میدان امیر چخماق
دوره صفوی و قاجار
دوره پهلوی
مسجد امیر چخماق از قدیمی ترین بنای میدان
جزئیات معماری ساختمان مسجد امیر چخماق
بازار حاجی قنبر
ماجرای سردر بازار حاجی قنبر
تکیه امیر چخماق بخش تنها بخش از بنای اصلی
مناره‌های تکیه امیر چخماق
کتیبه معروف تکیه
توضیحاتی در خصوص تکیه ومناره‌ها
مسجد امیر چخماق
نخل تاریخی امیر چخماق
بقعه ستی فاطمه
آب انبارهای میدان امیر چخماق
آب انبار پنج بادگیر با کاربری زورخانه
بنای موزه در مجموعه امیر چخماق یزد
عنوان: پاورپوینت معماری مسجد جامع آرد خرما و مسجد امیرچخماق یزد
فرمت: pptx
تعداد صفحات: 48 اسلاید
تصویر پیش نمایش اسلاید های پاورپوینت
- ۰۰/۰۳/۳۱